Het probleem met de resetpoging van Starmer is dat hij in de tegenovergestelde richting beweegt; het verlagen van de blik van de natie, niet door dromen maar door powerpoints. We weten dat Starmer in zijn toespraak ten minste één specifiek doel zal koppelen aan elk van zijn vijf ‘missies’, samen met een extra belofte om de immigratie terug te dringen. Dit maakt allemaal deel uit van de overtuiging van zijn stafchef Morgan McSweeney dat deze regering de ‘fictie’ moet vernietigen dat politici alles kunnen oplossen, omdat dit op zichzelf het vertrouwen van het publiek schaadt. In plaats van te veel te proberen, betoogt McSweeney dat Labour-regeringen zich moeten blijven concentreren op praktisch beleid dat de levens van mensen verbetert.
Voor de mensen rondom Starmer is er geen alternatief. “Natuurlijk is bezorging niet genoeg”, vertelde een hoge functionaris mij. “Maar als we de wachtlijsten en de immigratie niet omlaag krijgen, kunnen we geen verhaal vertellen.” Het doel van de toespraak van Starmer vandaag is dan ook om zijn “missies” tastbaarder te maken, en dat gevoel van vooruitgang – zo niet prestatie – te creëren dat momenteel zo duidelijk ontbreekt. Doelen, geen dromen. Het is opvallend dat degenen die Rishi Sunak adviseerden hetzelfde idee hadden. Het gebrek aan vertrouwen onder de kiezers was destijds zo groot, zo betoogden zijn adviseurs, dat alleen een reeks specifieke en haalbare doelstellingen enige kans had om mensen ervan te overtuigen dat hij het meende. Maar tegen het einde van zijn tijd aan de macht leek Sunak verdwaald, niet in staat om de omvang van de uitdaging het hoofd te bieden, alleen troost te vinden in het uitoefenen van de macht, het invullen van zijn papierwerk om hem een gevoel van vooruitgang en doel te geven als niemand anders.
De regeringsaanpak van Sunak en Starmer is uiteraard niet zonder verdienste. Het gevaar van regeren via dromen is dat dromen niet echt zijn. Zoals Gladwyn Jebb over De Gaulle opmerkte, bestond zijn nalatenschap erin “zijn land in een rol te plaatsen die haar macht te boven ging”. Als gevolg hiervan zijn de opvolgers van De Gaulle gedoemd een onmogelijke mythe waar te maken – kijk maar naar Emmanuel Macron.
Het gevaar van de aanpak van McSweeney is dus dat naarmate de uitdagingen voor Groot-Brittannië groter worden, de ambities van de regering afnemen en de publieke frustratie toeneemt. Omdat de gezondheidszorg bijvoorbeeld in zo’n slechte staat verkeert, is het nieuwe doel simpelweg om terug te keren naar het soort wachttijden dat we ooit als vanzelfsprekend beschouwden. En ondertussen verslechteren de dagelijkse ervaringen van mensen met de NHS. We kunnen met één klik op de knop kerstcadeautjes bij ons aan de deur bestellen, maar proberen een dokter te bezoeken is strijden tegen een niet-reagerende, gekmakende en schijnbaar onhervormbare bureaucratie. Het is nogal stom om niet te beseffen dat de publieke woede over dit fundamentele falen onvermijdelijk zal toenemen; de afnemende lengte van de wachtlijsten voor routinematige operaties zal degenen die niet door de huisarts kunnen komen alleen maar woedend maken.
Politiek is, zoals de conservatieve filosoof Michael Oakeshott opmerkte, uiteindelijk de navigatie door ‘een grenzeloze en bodemloze zee’ waar noch een startpunt, noch een vastgestelde bestemming bestaat. Toch is het onmogelijk om je koers te bepalen zonder naar de horizon te kijken.
Degenen die dicht bij Starmer staan, begrijpen de gevaren van de schijn van fixatie op een reeks willekeurige doelen terwijl de wereld om hen heen verandert; de grenzeloze en bodemloze zee woedt plotseling terwijl de kapitein alleen maar naar de kaart staart. Zoals een senior assistent opmerkte, is de ultieme uitdaging niet alleen het overtuigen van Starmer van het belang van het vertellen van verhalen, maar ook het bedenken van een specifiek Labour-verhaal dat past bij de uitdagingen waarmee het land wordt geconfronteerd. Omdat er, van immigratie tot energietransitie en veranderende sociale normen, veranderingen op komst zijn die veel van de meest heilige sjibboleten van Labour dreigen te overweldigen.
