Maar Donald Trump heeft opgeroepen om het Amerikaanse leger in de strijd te betrekken. “Als ik terug ben in het Witte Huis, zullen de drugsbaronnen en wrede handelaars nooit meer goed slapen”, zei Trump in een verklaring uit 2023. Vertegenwoordiger Dan Crenshaw wetgeving geïntroduceerd voor toestemming van het Amerikaanse leger tegen kartels. ‘Je hebt iets nodig dat zegt: ‘Je hebt eindelijk de gringo’s kwaad gemaakt. Het is je eindelijk gelukt” vertelde hij mij vorig jaar. Trump heeft Ronald Johnson, een gepensioneerde kolonel en voormalig CIA-contactpersoon voor speciale operaties, uitgekozen als ambassadeur in Mexico.
Ik dacht altijd dat dat scènes in de film waren Sicario van Amerikaanse speciale troepen die de grens overslopen om kartels uit te schakelen, waren pure fantasie. Nu denk ik dat er een kans bestaat dat dergelijke operaties daadwerkelijk zullen plaatsvinden. Maar Washington moet voorkomen dat hij te diep in dit moeras wordt gezogen.
De Republikeinse hardliners geven kartels terecht de schuld van de handel in fentanyl; ze kopen precursor-ingrediënten van Chinese farmaceutische bedrijven en koken deze in laboratoria ten zuiden van de grens tot de dodelijke substantie. Ze hebben ook gelijk als ze de Amerikaanse sterfgevallen door overdoses als een echte nationale catastrofe bestempelen; In de afgelopen jaren waren er meer dan 100.000 sterfgevallen als gevolg van een overdosis, waarbij fentanyl in ongeveer 70% van de gevallen voorkwam.
Toch is het probleem met de oproep om kartels te bombarderen niet alleen dat het de grensoverschrijdende spanningen zou aanwakkeren, vooral als er burgers zouden worden gedood, waardoor Amerikaanse levens in gevaar zouden kunnen komen voor wraakaanvallen. Het is dat het kartels niet zou tegenhouden.
De kartels bestaan niet uit een paar aartsschurken die kunnen worden uitgeschakeld. Het zijn uitgestrekte netwerken met uitkijkposten, hardlopers, gewapende mannen, mensenhandelaars, ‘muilezels’, zakenlieden, accountants en heel veel politie, soldaten, aanklagers en burgemeesters op de loonlijst. Een studie gepubliceerd in Wetenschap gevonden kartels waren er één van de grootste werkgevers in Mexico met 160.000 tot 185.000 leden. Ik denk dat dat een onderschatting is. Zelfs als Amerikaanse speciale troepen duizend kartelagenten zouden wegschieten, zou meer dan 99% nog overeind blijven.
Bovendien konden de Amerikaanse troepen niet één kartel uitschakelen en de overwinning bekendmaken. Er zijn er ongeveer 20 belangrijke groepen, van de grootste kartels tot machtige regionale spelers tot belangrijke lokale bendes, en nog tientallen andere aangesloten bendes en bemanningen. Zoals Amerikaanse drugsagenten uit tientallen jaren ervaring hebben ontdekt: als ze het ene kartel verzwakken, treedt een ander kartel op, wat vaak alleen maar tot meer geweld en fragmentatie leidt. De Amerikaanse arrestatie van de leider Ismael “El Mayo” Zambada in juli heeft een verwoestende burgeroorlog in het Sinaloa-kartel veroorzaakt die de staat in bloed verdrinkt.
De oproep om kartels te bombarderen gaat in op de vraag met wat voor soort conflict we ten zuiden van de grens te maken hebben. De Mexicaanse karteloorlog is officieel geen oorlog. In 2017, een Britse denktank beweerde Mexico had na Syrië het op een na dodelijkste gewapende conflict ter wereld. Maar het Mexicaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft in reactie daarop vrijgelaten een krachtig communiquée met het argument dat het een crimineel probleem is. “Het rapport wijst op onverantwoorde wijze op het bestaan van een ‘(niet-internationaal) gewapend conflict’ in Mexico”, aldus het rapport. “Dit is onjuist. Noch het bestaan van criminele groeperingen, noch het gebruik van de strijdkrachten om de orde in het binnenland te handhaven zijn voldoende redenen.”
