Spread the love en help Indignatie
‘Wat we nu bespreken is echt grenzend aan vooropgezette fraude’, stuurde Sywert van Lienden naar zijn handlangers
De landsadvocaat presenteerde vandaag nieuw bewijs in de civiele zaak tegen Sywert van Lienden en zijn compagnons over de mondkapjesdeal. In verschillende chatgesprekken stuurden Van Lienden en zijn compagnons berichten zoals ‘nooit meer geldzorgen’ en ‘wat wij nu af en toe bespreken is echt grenzend aan vooropgezette fraude’. Dit suggereert dat Van Lienden en zijn compagnons, Bernd van Damme en Camiel van Gestel, altijd aan de deal wilden verdienen en bewust een rookgordijn optrokken.
Pandemieprofiteur Sywert van L. wist dat zijn handelswijze met de Stichting Hulptroepen Alliantie (SHA) uiterst dubieus was. Dat blijkt uit berichten die hij stuurde naar zijn handlangers Camille van G. en Bernd D. De advocaat van de staat citeerde de Signal-gesprekken tijdens een rechtszaak over de mondkapjesdeal, meldt het AD.
“De advocaat van de staat stelde woensdagochtend in de rechtbank in Amsterdam dat de ex-bestuurders van de Stichting Hulptroepen Alliantie (SHA) zich wel degelijk realiseerden dat zij bedrog pleegden. De chats bewijzen volgens hem dat Van Lienden samen met zijn compagnons Camille van Gestel en Bernd Damme ‘de staat met opzet hebben bedrogen met een winstoogmerk’.”
Van L. en zijn compagnons zeiden dat ze mondkapjes om niet importeerden, maar in werkelijkheid vulden ze hun zakken. Op 22 april 2020 schreef Van L. aan zijn partner: “Nu echt rond!! Nooit meer geldzorgen”.
De overheid eist de aldus buitgemaakte 29 miljoen euro nu terug. Uit de nu openbaar gemaakte berichten hoe zeer Van L. zich ervan bewust was dat wat hij deed eigenlijk niet door de beugel kon. Op 31 mei stuurde hij naar zijn handlangers: “Even serieus: wat we nu af en toe bespreken is echt grenzend aan vooropgezette fraude.”
Uit het rechtbankverslag van het AD: “De advocaat citeerde uit een opname van de nachtelijke werksessie waarin Van Lienden’s compagnon Van Damme opmerkte: ‘Wij zeggen dat de overheid ons dwingt dit te doen, in plaats van onze non-profitkoers.’ Van Lienden zou dit op 31 mei in een Signal-bericht hebben bevestigd met de opmerking: ‘Het moet ons zeg maar overkomen’.”
Van Lienden over mondkapjesdeal: ‘Nooit meer geldzorgen’
Op de tweede zittingsdag in de zaak wordt onderzocht of van Lienden en zijn bedrijf Stichting Hulptroepen Alliantie (SHA) de staat met opzet hebben bedrogen met een winstoogmerk. Bij aanvang van de zitting kwam de landsadvocaat met niet eerder gepubliceerde chatgesprekken die het beeld van opzettelijk bedrog bevestigen.
Uit de chatgesprekken blijkt dat van Lienden en zijn collega’s berichten naar elkaar stuurden als: ‘nu echt rond! nooit meer geldzorgen’, en ‘even serieus, wat wij nu af en toe bespreken is echt grenzend aan vooropgezette fraude’.
Op de hoogte
De staat ging er vanuit dat Van Lienden cs handelde vanuit goede bedoelingen en zonder winstoogmerk, wat door de chatberichten onderuit wordt gehaald. De landsadvocaat erkent dat op basis van de chats, de eerdere bevindingen onjuist blijken en dat de berichten bevestigen dat de compagnons destijds met winstoogmerk van plan waren zaken met de staat te doen.
Uit het strafdossier bleek eerder dat betrokken ambtenaren wel degelijk wisten dat zij zaken deden met een commercieel bedrijf tijdens de mondkapjesdeal. Uit de getuigenverklaringen over de deal die zij in 2020, midden in de coronacrisis, sloten met van Lienden en zijn collega’s, blijkt dat zij op de hoogte waren van het winstoogmerk van hun bedrijf. Dit bleek uit de verklaringen van zo’n acht ambtenaren, vertelt FD-journalist Bart Mos.
Verhaallijn
Ook spreekt de landsadvocaat van een vooropgezette verhaallijn door de compagnons. Die verhaallijn zou de suggestie wekken dat SHA is gedwongen door het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport om commercieel te gaan. Dit concludeerde de advocaat uit berichten tussen de compagnons waarin teksten stonden als ‘wij zeggen dat de overheid ons dwingt om dit te doen’ en ‘het moet ons zeg maar overkomen’.
‘Het is lastig om te bewijzen dat je bent opgelicht, als je je niet opgelicht voelt’
Opgelicht zonder misleiding
Het is nog maar de vraag of Van Lienden ook daadwerkelijk strafrechtelijk vervolgd kan worden, omdat de Staat wist dat Van Lienden en zijn compagnons wisten dat zij mondkapjes met winst wilden verkopen. Hoogleraar ondernemingsstrafrecht Daan Doorenbos, verbonden aan de Radboud Universiteit, zegt tegen het FD dat het lastig is om te bewijzen dat je bent opgelicht, als je je niet opgelicht voelt.
De Staat en het nieuwe bestuur van SHA, vorderen beide een bedrag van ongeveer 29 miljoen euro terug, gelijk aan de gemaakte winst van de mondkapjesdeal. De rechtbank heeft de hele dag uitgetrokken voor de zaak, later vandaag komen de advocaten van Van Lienden , Damme en van Gestel aan het woord.
Gespannen
Tijdens het pleidooi van zijn advocaat oogde de gevallen tv-persoonlijkheid gespannen; hij keek ernstig voor zich uit. Tot hij zelf aan het woord kwam. „De kern is: het was dit, of niks”, zei hij over de deal. „De keuze (commercieel of non-profit, red.) lag bij de Staat, en het was aan mij of ik daarmee akkoord zou gaan.” Hij vulde aan: „Naar eer en waarheid kan ik zeggen dat ik die draai naar RGA niet wilde maken. Maar het was dit of niks. Het werd dus dit.”
Woensdag deden ook de voormalige vrijwilligers van de stichting Hulptroepen voor het eerst hun verhaal. Was het winstoogmerk nou wel of niet bekend? „Er zijn heel vaak gesprekken gevoerd over wat we zouden doen als er geld overblijft”, zei een van de oud-vrijwilligers. „Wij wisten niet dat er een geheime schaduworganisatie werd opgericht. We zijn actief op een zijspoor gezet.”
SHA heeft in april, tijdens de vorige zitting, aangegeven voorstander te zijn van een schikking, waardoor de zaak buiten de rechtszaal kan worden opgelost. Dat voorstel lag woensdag opnieuw op tafel. Het ondernemerstrio zei woensdag ’onder voorwaarden’ open te staan voor een schikking.
Judas-akkoord
Van Lienden gaf in reactie aan niet met het ’judas-akkoord’ dat nu op tafel ligt akkoord te kunnen gaan, maar wel open te staan voor nieuwe gesprekken. „Ik moet anders allemaal mensen de schuld toeschuiven.” Om hobbels op de weg richting een schikking weg te nemen, stelde de rechtbank voor om een mediator aan te stellen. Het Openbaar Ministerie zal een beslissing nemen over dit vraagstuk en moet alle betrokken uiterlijk op 8 januari informeren.
De emotionele impact die de zaak heeft op betrokkenen – hoofdrolspelers, familieleden en kennissen – was woensdag in de rechtszaal duidelijk zichtbaar. „Mijn vrouw heeft het idee dat wij naar de vernieling moeten”, zei Camille van Gestel geëmotioneerd. „Het is onbegrijpelijk dat dit kan en mag”, zegt hij over de ’mediajacht’ die volgens hem plaatsvindt.
Van Lienden was zichtbaar geëmotioneerd door de woorden van zijn kompaan, en gaf hem na afloop een schouderklopje.
