“Alleen de Oost-Europeanen hebben de prikkel om de veiligheidsdreigingen van Trump serieus te nemen.”
In de daaropvolgende eeuwen hebben Poolse leiders zoals maarschalk Józef Piłsudski af en toe geprobeerd deze illustere mantel terug te winnen, waarbij ze Polen niet als een Europese hegemon beschouwden, maar eerder als een machtstegenwicht voor zowel het Russische als het Duitse expansionisme. Het spreekt uiteraard voor zich dat de nuchtere liberalen van het Burgerplatform zichzelf niet zien als de herboren Sobieski. Maar nu Trump een hamer op de fundamenten van de Europese veiligheidsorde slaat, lijkt de slinger van de geschiedenis terug te zwaaien naar een Poolse militaire renaissance.
Het helpt zeker dat Polen sinds het einde van de Koude Oorlog hard heeft gewerkt om zijn strijdkrachten op te bouwen. Afgezien van de bruto-bbp-cijfers is dat ook elders duidelijk genoeg. Het land is naar voren gekomen als de grootste tankvermogen in Europa, en beschikt over de op twee na grootste vloot F-16-jets op het continent. Dat wordt overschaduwd door een recente verzending van F-35’s uit de VS, waarbij Polen een aangepast model van het vliegtuig ontving van Lockheed Martin. De nieuwe batch heeft op zijn beurt de toepasselijke naam “Husarz” — een knipoog naar de gevleugelde huzaren van weleer. Tegelijkertijd heeft het militaire leiderschap van Polen onlangs aangekondigde plannen om een AI-centrum te ontwikkelen ter ondersteuning van de besluitvorming. Om niet achter te blijven zei Warschau ook dat het aan het verwerven was 486 HIMARS-draagraketten: een belachelijk aantal, maar ongetwijfeld een intentieverklaring.
Niet minder belangrijk is dat Polen geografische redenen heeft om defensie serieus te nemen. De Polen, het enige NAVO-lid dat grenzen deelt met zowel Oekraïne als Rusland, hebben door harde ervaring geleerd dat hun ligging op de Noord-Europese Vlakte pijnlijk aan het licht komt. Sinds de verkiezing van Trump hebben functionarissen in Warschau echter gretig onderstreept dat zij, ongeacht de politieke prioriteiten in Washington, zich geen zorgen maken over de Amerikaanse betrokkenheid bij Polen in het bijzonder of de NAVO in het algemeen.
We moeten ons niet voorstellen dat Polen hier volledig zelfvoorzienend kan worden, althans voorlopig niet. Het spreekt zeker boekdelen dat de Poolse president onlangs de behoefte voelde om de wereld eraan te herinneren: en vermoedelijk Trump zelf, over het belang van de Amerikaanse alliantie. Het feit dat hij dit deed op de Poolse onafhankelijkheidsdag is zelfs nog onthullender.
Maar Andrzej Duda hoeft zich ook niet al te veel zorgen te maken: ondanks zijn harde taal zal het voor Trump bijna onmogelijk zijn om Europa volledig te ontvluchten. Met de historische opening van de eerste permanente Amerikaanse basis in Polen De afgelopen week zal Amerika noodzakelijkerwijs een rol blijven spelen in de regio, als onderdeel van een breder pan-Europees raketschild. Als zakenman zal Trump waarschijnlijk ook Oost-Europa zien als een aantrekkelijke klant voor Amerika militair-industrieel complex. Eerder dit jaar verstrekten de VS leningen aan Polen En Roemeniëvoor een totaalbedrag van respectievelijk $2 miljard en $920 miljoen, allemaal om Amerikaanse wapens te kopen. Behalve soortgelijke deals in de komende jaren – vooral als Trump er vertrouwen in heeft dat boerenjongens uit Nebraska niet hoeven te worden ingezet om ze te helpen gebruiken.
Het wezenlijke eigenbelang van de verkozen president zou zelfs een zegen voor Oost-Europa kunnen blijken. Dat is ongetwijfeld waar als Trump vermindert de aanwezigheid van Amerikaanse troepen voldoende om zijn binnenlandse basis tevreden te stellen – maar behoudt niettemin de bestaande militaire infrastructuur van het land. Dat zou op zijn beurt landen als Polen het beste van twee werelden kunnen bieden: de Amerikanen zouden essentiële steun bieden, in lijn met hun eigen belangen, zelfs als Warschau een onafhankelijker defensiebeleid ontwikkelt, een beleid dat uiteindelijk verder gaat dan de restricties die Washington heeft opgelegd. .
