Generatie Z en jongere millennials zien de waarheid in Kaczynski’s centrale kritiek op technologie en de schadelijke effecten ervan op de samenleving. Omringd door schermen vanaf hun vroege kinderjaren, verslaafd aan vrijwel constante mediaconsumptie en vaak zonder persoonlijke sociale basisvaardigheden, voelen velen een breder probleem in hun eigen individuele gevangenneming door de techborg. Ze zijn opgegroeid in een tijdperk dat wordt gekenmerkt door toenemende terreur over klimaatverandering, en waarin conventionele politiek hopeloos ontoereikend lijkt om eventuele problemen op te lossen. Het manifest van Kaczynski resoneert dus.
Hoewel hij zich in de jaren negentig nooit zulke verschrikkingen als TikTok had kunnen voorstellen, lijkt de samenleving die hij beschrijft – geatomiseerd en materialistisch, een samenleving die de vrijheid heeft opgegeven ten gunste van de technologische vooruitgang die we door misleiding zijn toegebracht – huiveringwekkend veel op de onze. Zeker, hij heeft veel overgenomen van de Franse filosoof Jacques Ellul, wiens boek De technologische samenleving heeft Kaczynski diep beïnvloed. Maar er is een verontrustende reden waarom Kaczynski een begrip is en Ellul, buiten academische kringen, niet. Fans hebben de neiging om uitdagend te zijn over het terrorisme zelf – wat is een betere manier om normen te beledigen? – of ze beschouwen het als een ongelukkig zijplot, misschien niet beseffend dat dit de enige reden is waarom Kaczynski’s ideeën ooit de aandacht trokken. “Ik zou eerlijk gezegd willen dat oom Teddy geen terrorist was en in plaats daarvan gewoon het manifest publiceerde en het tientallen jaren later populair liet worden”, schreef Reddit-poster “nabberstonguemyanus” eerder dit jaar. “Dan zouden we het openlijk kunnen onderschrijven en niet incel psychos genoemd worden.”
De recente populariteit van Kaczynski komt ook overeen met een epidemie van geïsoleerde, sociaal ongeschoolde jonge mannen, van wie velen grotendeels online lijken te leven. De term ‘NEET’ – niet in onderwijs, werkgelegenheid of opleiding – is uit het domein van het economisch onderzoek naar algemeen gebruik overgewaaid. Het aandeel NEET’s dat jonge mannen zijn, is in beide landen toegenomen ONS en de Groot-Brittannië. Ondanks goede referenties en een veelbelovende academische carrière, koos Kaczynski voor de levensstijl van wat nu een ‘NEET’ zou worden genoemd. Door dit te doen kreeg hij de vrijheid om wraak te nemen op een systeem dat hij haatte en waarvan hij zich zelfs als kind vervreemd voelde. Weinig hedendaagse NEET’s zouden de methoden van Kaczynski kunnen of willen toepassen. Maar ze bewonderen zijn weigering om beoordeeld te worden naar de maatstaven van de samenleving en hebben betrekking op zijn onvermogen om erbij te horen. Weinigen hebben de middelen om de samenleving volledig te verlaten, maar velen dromen er misschien van.
Kaczynski groeide op in een arbeiderswijk van Chicago, als een van de twee jongens. Hij was een begaafde student en schreef zich op 16-jarige leeftijd in aan Harvard. De eenzame, onhandige Ted had sociale problemen en nam deel aan een wrede reeks experimenten van een psychologieprofessor die banden had met de CIA. Kaczynski en de andere deelnemers werden onderworpen aan vernederende ondervragingen, vermomd als intellectuele debatten en bedoeld om hun vertrouwen te schenden. Kaczynski noemde het later de ergste ervaring die hij ooit had gehad. Getraumatiseerd en steeds paranoïde, promoveerde Kaczynski aan de Universiteit van Michigan en vervolgens aan een prestigieus hoogleraarschap aan de Universiteit van Californië-Berkeley. Kaczynski’s ontgoocheling in de samenleving verhardde zich in Berkeley, waar hij besloot dat hij het studeren of onderwijzen van wiskunde niet langer kon tolereren, omdat dit bijdroeg aan de wetenschappelijke en technologische vooruitgang. Hij verliet Berkeley in 1969 en zwierf een groot deel van de jaren zeventig rond, woonde soms bij zijn ouders en had tijdelijke baantjes, voordat hij definitief verhuisde naar zijn 10×12-hut in Montana.
Vanaf 1978 plantte of stuurde hij zestien bommen, voornamelijk naar universiteiten en luchtvaartmaatschappijen, waarbij drie mensen om het leven kwamen en 23 gewond raakten. Hij stuurde zijn manifest naar de New York Times en de Washingtonpost (En Penthousehoewel dat altijd buiten beschouwing lijkt te blijven) en belooft een einde te maken aan het geweld als ze het publiceren. Met aanmoediging van de regering, die dacht dat het publiceren van het document zou kunnen helpen de zaak op te lossen, besloot de regering Na deed dat. Kaczynski’s broer David en zijn vrouw Linda herkenden het schrijven van Ted en waarschuwden de FBI, die hem in april 1996 in zijn hut arresteerde. Let op de iconische mugshot: Kaczynski in een oranje jumpsuit, bebaard en grijs, in niets te vergelijken met de knappe, strak gesneden man. jonge professor gefotografeerd op de campus van Berkeley. Hij bracht 25 jaar door in ADX Florence, een federale supermax-gevangenis in Colorado die bekend staat om de huisvesting van spraakmakende of bijzonder gevaarlijke gevangenen, voordat hij eind vorig jaar naar een medische instelling werd overgebracht.
Er zit een vreemde spanning in het verhaal. Hoevelen van ons geloven zo diep in onze filosofische principes dat we al onze moderne gemakken zouden opgeven? De Amerikaanse cultuur wordt sterk beïnvloed door de mythe van de eenling aan de grens, die fel onafhankelijk is en op zijn eigen voorwaarden leeft. We zijn bang voor dit type, maar we respecteren hem ook. Wat Kaczynski uniek maakt, is dat hij beide kanten op kon: hij vond vrijheid in afzondering en vervulde tegelijkertijd die andere, zeer Amerikaanse drang: opgemerkt worden. In tegenstelling tot andere kluizenaars in de wildernis zoals Christopher McCandlesshet onderwerp van Jon Krakauer In de wildernisheeft Kaczynski de samenleving nog meer beïnvloed door eruit te stappen dan hij anders zou hebben gedaan. McCandless’ Kerouackiaanse reis eindigde grimmig in een kapotte bus in de bossen van Alaska, waar hij stierf aan ondervoeding. Kaczynski maakte zichzelf wereldberoemd en dwong het publiek rekening te houden met zijn ideeën. Hij lijkt de gevangenis niet eens erg te vinden, vanwaar hij brieven heeft uitgewisseld met supporters en zelfs verliefd is geworden op een vrouwelijke penvriendin. Hij is de politiek blijven beïnvloeden; een verhaal uit 2018 New Yorks tijdschrift beschreef zijn omgang met een groep radicale milieuactivisten.
