Gary Lineker, Prince onder voetbalpundits, fervent retweeter van de meningen van andere mensen, een man met meer hart dan hij heeft om het te dragen, houdt niet van wat er gaande is in Gaza. “Ik voel gewoon voor de Palestijnen,” zegt hij. Waarop het antwoord “wie niet?” is noch een afwijzing noch een goedkeuring. Er is niets mis met het voelen van wat iedereen voelt. Wat er mis is, is geloven dat wat je voelt, je goed maakt omdat je het voelt.
Van het kronkelige en tragische conflict tussen de Israëli’s en de Palestijnen, heeft Lineker ervoor gekozen om noch de kronkelheid noch de tragedie te zien. “Mensen zeggen dat het een complexe kwestie is,” heeft hij verklaard, “maar ik denk niet dat het zo is.”
Wat ziet Lineker dan dat anderen dat niet doen? Of is het een vraag welke Lineker niet ziet dat anderen doen? Hoe dan ook, hij heeft consequent een onwrikbaar niet-subtiele pro-Palestijnse, anti-zionistische positie afgekondigd, waarvoor hij zich heeft geweigerd zich te verontschuldigen. Waarom zou hij? Waar heeft hij gezondigd? Het is niet alsof hij een antisemiet is. Is de waarheid niet alleen – de waarheid op zijn meest eenvoudige en onverbloemde – zijn gids geweest?
Maar om oorlog te voeren, alleen met eenvoud gewapend, is om naakt naar oorlog te gaan. Niet iedereen zal het merken. Degenen wiens naaktheid je retweet zal niet zeker niet. En in je eigen ogen is er niet te weten welke rijkelijk gearresteerde heldendom je ziet. Maar in de ogen van degenen die geloven, met de dichter Donne, dat op een enorme heuvel, gekke en steile, de waarheid staat, en hij die haar zal bereiken, moet en ongeveer gaan-de eens productieve doelpuntenmaker ziet er slecht uit om een reiziger te zijn tussen de rotsachtige hooglanden van waarachtigheid.
“Een rat, een rat!” Geen echte rat, maar een emoji. Daar, schaamteloos zijn staart voor iedereen te zien, in het lichaam van een andere van Lineker’s geretweette pro-Palestijnse posten. “Een antisemitische trope zo brutaal,” in de woorden van The Sunday Times Commentator Matthew Syed: “Dat ik je intelligentie niet beledig door uit te leggen waarom dit zo is.”
Brazen is het misschien, maar Lineker mist het. Ziet het niet. Snapt het niet. Weet niets van de lange geschiedenis van de rat in de iconografie van Joods-haat, een motief van bijzondere aantrekkingskracht op de nazi’s die hun ambitie zouden kunnen weergeven om de Joden als hygiënisch weg te vagen, omdat ratten, zoals we allemaal weten, ziekten verspreiden.
Wat is belangrijk in de context van het Israëlisch-Palestijnse conflict waarom? Omdat degene die over het zionisme zou praten, een beetje zou moeten weten van waar het is uitgevonden om Joden te redden.
“Degene die over het zionisme zou praten, moet een beetje weten van wat het is uitgevonden om Joden te redden.”
Het is niet moeilijk om te zien waarom de betreffende post in eerste instantie de interesse van Lineker heeft opgewekt. “Zionisme verklaarde in twee minuten,” beloofde het. Een beetje lang, gezien de weigering van Lineker om complexiteit te zien, maar de uitleg als het komt, duurt slechts twee seconden. “Ze nemen het land beweren dat het van hen is.”
Grof genoeg als geschiedenis zonder de rattenemoji, daarmee kan er nauwelijks enige twijfel bestaan, tenzij je Lineker bent, over de status van deze twee-seconden ‘uitleg’. De rat, zo krachtig een symbool voor de nazi’s, heeft een nieuw thuis in de Arabische propaganda. De Jood is opnieuw het object van de uitvoeringsambitie.
Wat Lineker ook realiseert dat hij zich eindelijk realiseert waar hij zijn naam aan heeft gezet – hij een man, onthoud, zonder kwaadaardigheid tegen de Joden – hij verwijdert de post en verontschuldigt zich. Bish, bash, bosh. Geen kwaad gedaan. Hij wist het niet, dat was alles. Misschien was hij alleen maar een schattige muis, die met zijn staart kwispelde. Krediet waar krediet verschuldigd is. Hij handelde. En zei sorry. Sorry, sorry, sorry.
Maar sorry voor wat precies?
Omdat je wordt ontdekt? Voor het niet herkennen van een van de meest beruchte afbeeldingen van de nazi’s? Voor het kort seconden van de woorden van een Palestijn met wie het idee van de Jood als ongedierte gemakkelijk zit.
Niemand van ons is zo opgeleid als we zouden moeten zijn. En de onwetendheid van Lineker is alleen van belang omdat hij in de strijd van een bitter conflict in rekening brengt zonder te weten of te willen weten, afgezien van wat kan worden afgeleid uit een video van twee seconden geproduceerd door een partij aan de ene kant wiens enige doel is om de andere te beëindigen.
Lineker had de rat niet nodig om hem te vertellen dat het ding dat hij “deelde” afschuw was. Maar je weet nooit welke vorm verlichting gaat aannemen. Dus luister naar de rat, Gary. Dit is wat het je probeerde te vertellen. Houd niet van het zionisme in zijn huidige iteratie, maar om commentaar te geven op wat of waarom het is wanneer je weinig kennis hebt van de moorddadige haat die het noodzakelijk maakte – de wanhoop van ballingschap en verlangen naar huis die het eindelijk heeft gebracht – is als een oordeel over de zwarte levensmaterie die er niet op de hoogte was dat er een slavenhandel was. Je voelt voor de pijn van de Palestijnen, zegt u. Je compassie is bewonderenswaardig. Hoewel compassie met begrip nog steeds bewonderenswaardiger zou zijn. Zwijgen is om medeplichtig te zijn, zegt u. Dat is geen vrije pas om te schuimen en alles wat je leuk vindt. Onwetend zijn is ook medeplichtig zijn.
En nu je hebt toegelaten en verontschuldigde je voor wat je bij deze gelegenheid niet op de hoogte was, hoe zit het met een verontschuldiging voor al die eerdere kennis die je hebt gemaakt? Sluit je ogen en stel je voor dat een rat met zijn staart zwaait onderaan elke pagina die je hebt gepost. Dat zijn duizend Sorries die je ons verschuldigd bent, Gary.
Oh, en doe wat kleren aan.
***
Een versie van dit stuk verscheen voor het eerst op de substack van Howard Jacobson, Streetwalking met Howard Jacobson.
