Is het mogelijk om de 21e-eeuwse waarden van tolerantie en inclusiviteit te combineren met het 19e-eeuwse wapengekletter? Zou een duelclub een bron van sociale harmonie kunnen zijn? Die indruk willen de leden graag wekken. De Korps Ottonen is “antifascistisch maar centrumrechts”, zegt Eugene, een 39-jarig lid dat binnen de broederschap “Shogun” wordt genoemd. (Deze ‘codenamen’ dateren uit het begin van de 19e eeuw, toen broederschappen illegaal waren.) Zoals Shogun uitlegt: ‘Als je er trots op bent een Oostenrijker te zijn, als je patriottisch bent, maar niet zo eigenwijs om te zeggen dat je’ Als je nationalistisch bent, dan zit je hier goed.”
De diversiteit van de Korps Ottonen is ook een punt van trots. “We hebben atheïsten, en we hebben homoseksuelen, we hebben heteroseksuelen… het is erg niet-homogeen”, zegt David, een 37-jarige manager bij Siemens die “Mephisto” heet. Shogun is een boeddhist, en er zijn ook Servisch-orthodoxe leden. Het lidmaatschap is uitsluitend voor mannen, maar vrouwen zijn welkom om evenementen bij te wonen, en de vrouw van Mephisto is erelid.
Tegenwoordig draait het vechten niet alleen om moed. Wanneer de Korps Ottonen duelleren met andere broederschappen, is het hoofddoel vaak het oplossen van conflicten: na een gevecht moeten de twee strijders hun meningsverschillen goedmaken en een biertje gaan drinken. Onlangs bezocht een lid van een rivaliserende club een Korps Ottonen rookie, dus Nicolai-André, een 27-jarige projectmanager die “Anubis” heet, daagde hem uit voor een duel namens de beginner. Hoewel bij duels altijd artsen aanwezig zijn, zijn blessures niet ongewoon. Anubis laat me een post-duelfoto zien van hem en zijn uitdager, bij wie het bloed over zijn gezicht stroomt. Hoewel hij trots leek op zijn wonden, Ottonen leden benadrukten dat ze niet in gevecht gingen op zoek naar onstuimige littekens.
Maar net als de andere broederschappen, Ottonen biedt een gevoel van broederschap en traditie. Voor Mephisto ligt de aantrekkingskracht in de strenge dresscode: een pak, een pet en een gestreepte sjerp. “In de moderne tijd heb je nauwelijks de mogelijkheid om je te verkleden”, zegt hij. “Ik kan niet eens een volledig pak dragen naar mijn werk, omdat mijn collega’s mij dan misschien vreemd vinden.”
De club koestert dat romantische idee van het duel, het gevoel van een levenslange gemeenschap en het gratis bier, net zoals de andere, meer vijandige broederschappen dat doen. En toch onderscheidt het zich door zijn politiek. Het deradicaliseren van jonge mannen die zich anders aangetrokken zouden voelen tot de extreemrechtse frats is “een beetje een missie voor ons”, vertelt Shogun. Om bijvoorbeeld leden met een xenofobe houding op andere gedachten te brengen, verdedigt Shogun de immigratie centrumrechts door te verwijzen naar de geschiedenis van Oostenrijk. “Oostenrijk is altijd een multivolksstaat geweest”, zegt hij. “Binnen het hele Oostenrijkse rijk was meer dan de helft niet-Duitstaligen.” Hij wijst op de glorie van de Weense kunst en architectuur, gemaakt door mensen uit “heel Europa”. “We kunnen niet puur Duits zijn. Het is niet onze identiteit.”
“Wat we proberen te laten zien,” vertelt Mephisto, “is dat er een groot verschil is tussen patriottisme en nationalisme, en we proberen mensen naar de kant van het patriottisme te brengen.” Maar naarmate de populariteit van extreem-rechts in heel Europa toeneemt, kan dit een strijd blijken te zijn. De FPÖ won een veelvoud zetels in Oostenrijk in september. En de steun voor de AfD in Duitsland onder jongeren is bijna verdwenen verdubbeld sinds vorig jaar.
