Kandidaten voor militaire elite-eenheden, de Navy Seals, de Groene Baretten en de Britse SAS, sluiten maanden van martelende uitroeiing af met een laatste beproeving. Een fysiek uitgeputte, slaapgebrek, gewonde SAS-kandidaat vertelde het einde van zijn test. Hij arriveerde binnen de tijdslimiet op het aangegeven eindpunt en kon nauwelijks lopen. Daar stonden de instructeurs op de achterklep van een vrachtwagen, met een kannetje koffie en verse donuts, glimlachend gefeliciteerd. Toen de rekruut de vrachtwagen bereikte, reed deze weg.
Deze selectieprocessen bestaan uit fysieke taken, maar zijn in de eerste plaats bedoeld om de wil van de sollicitanten te testen. Want hoe uitdagend de test ook was, als ze niet waren toegepast op atleten van Olympische kwaliteit, maar op gewone mensen wier leven afhing van de voltooiing ervan, zou de verhouding tussen slagen en falen niet drastisch anders zijn geweest.
In de trainingsmemoires worden allemaal prachtige fysieke exemplaren genoemd die zich tijdens een bepaalde fase van de training hebben afgemeld, terwijl andere, minder waarschijnlijke mannen volhardden. Dat was het doel van de training: degenen selecteren die konden leren het lichaam te laten doen wat de geest wil.
***
Het geheime wapen van Israël was, zoals Golda leerde, dat wel Ain Brera: Geen alternatief. Een begeleidende zin is die van Herzl Ik ben Teratzu, een zo Agadah. Dit wordt doorgaans weergegeven met: ‘Als je het wilt, is het geen droom.’ Een betere vertaling: “Het is geen fabel (of verhaal).” Het verhaal waarnaar Herzl verwijst is De Thora. Ik begrijp dat hij bedoelt dat het niet alleen maar een verhaal is, dat het een belofte is: dat God de Joden, van de uiteinden van de aarde, naar hun thuisland zal terugbrengen. De zin van Herzl herinnert ons eraan dat de belofte zal worden vervuld, maar dat we actie moeten ondernemen om deze te vervullen. Dat, nu het tijdperk van wonderen voorbij is, God alleen door menselijke tussenkomst in de wereld kan handelen.
De handigste en meest destructieve zin voor de uitdaging begint met ‘Ik wens’. Geen enkel verlangen dat als een wens is geformuleerd, kan ooit worden vervuld. Want wie zou het vervullen, zo niet de uiter, wiens pleidooi eigenlijk een bekentenis van mislukking is? De vervanging van het inleidende ‘Ik wens…’ door ‘Ik zal’ is de instructie van Herzl.
Via de Vijf Boeken van Mozes worden de Joden herhaaldelijk geconfronteerd met de les van de SAS: de test begint pas als iemand er zeker van is dat de test voorbij is en hij heeft gefaald.
De vluchtelingen uit Egypte bevonden zich ingeklemd tussen de moordenaars van Farao en de Rode Zee. Ze riepen tot God en schreeuwden tegen Mozes: “Waren er niet genoeg graven in Egypte, zodat je ons hierheen hebt gebracht om te sterven? Het zou beter zijn geweest om slaven te zijn in Egypte dan om te sterven in de woestijn.”
Mozes zei dat ze standvastig moesten blijven en moesten zien wat God zou doen om hen te redden. Hij vervolgde met wat voor mij een zeer leerzaam vers is geweest: “De Egyptenaren die je vandaag ziet, zul je nooit meer zien.”
Ik heb dit een betrouwbare troost gevonden in een leven met voldoende uitdagingen en mislukkingen. Ik begrijp het als volgt: niet dat vertrouwen in God een voorziene oplossing zal teweegbrengen, maar dat het, ook al is dat misschien niet het geval, Gods beoogde doeleinden tot stand zal brengen, die uiteindelijk onkenbaar zijn, behalve dat we erop moeten vertrouwen.
Het vers belooft dat handelen op basis van dergelijk vertrouwen onze angst zal uitroeien; en inspireer zo moed in de daaropvolgende beproevingen die we zeker zullen tegenkomen. Maar dat de Egyptenaren – dat wil zeggen de beproeving waarmee we vandaag worden geconfronteerd, waarmee we vandaag worden geconfronteerd – hoeven we nooit meer onder ogen te zien.
Onze levens zijn kort en we worden vaak beledigd en vaak in de war gebracht. De Torah erkent onze tekortkomingen als de menselijke conditie: dat wij, zonder hulp, niet in staat zijn om taken onder ogen te zien, laat staan te overwinnen, die ons begrip te boven gaan. Omdat ons begrip beperkt is.
De alcoholist is verslaafd aan zowel alcohol als twijfel, wat hij als zekerheid begrijpt. Dat hij niet door het leven kan zonder alcohol is het zekerste wat hij weet, sterker nog, het is de centrale overtuiging van zijn leven. Hij vertelt zijn sponsor bij AA dat hij zich geen leven zonder drank kan voorstellen en krijgt te horen dat niemand dat kan; en wordt gevraagd iets heel anders te doen: de komende 24 uur doorkomen zonder te drinken. Net als de joden aan de Rode Zee wordt hij uitgedaagd een staat binnen te gaan die hij alleen maar als de dood kan begrijpen. Maar zonder de dood is er geen wedergeboorte.
De beproevingen van de Special Forces zijn bedoeld om de geest te breken, zodat deze kan worden hervormd om eerst voor te stellen en vervolgens datgene te bereiken wat verzoeker vóór de wederopbouw als onmogelijk zou hebben beschouwd.
Voor de herinwijding van de tempel in 165 vGT was olie nodig die voldoende was voor acht dagen zuivering. De Makkabeeën hadden maar genoeg voor één dag. Zij wensten echter niet dat God een wonder zou verrichten, maar luisterden naar God, die hen vertelde hoe dan ook door te gaan. Zij deden dit en gaven de voorkeur aan Gods begrip boven dat van henzelf – een gebeurtenis die het overwegen waard is.
Fijne Chanoeka.
a.appcomments {achtergrond: #FFF; rand: 1px effen #446c76 !belangrijk; lettertypefamilie: benton-sans,sans-serif; lettertypegewicht: 600; lettertype: normaal; lettergrootte: 12px; kleur: #446c76 !belangrijk; opvulling: 12px 50px; teksttransformatie: hoofdletters; letterafstand: 1,5px; tekstversiering: geen; breedte: 100%; weergave: blok; tekst uitlijnen: centreren !belangrijk; }
