Trump vs Musk. Als het bannonisme in zijn politieke praktijk op ideologisch gebied een schuld heeft, dan is dat meer aan Mao Zedong dan aan René Guénon of Julius Evola.
Als het bannonisme in zijn politieke praktijk een ideologische schuld heeft, dan is die meer aan Mao Zedong dan aan René Guénon of Julius Evola. En ik zeg dit zonder ironie, voortbouwend op eerdere analyses die wijzen op de invloed van Lenin, Gramsci en Mao op de praktijk van Trump-strateeg Steve Bannon.
Vanuit het klassieke maoïstische perspectief worden alle wezens gevormd door hun tegenstellingen, en zijn het de botsingen tussen deze tegenstellingen die historische processen voortstuwen. Dit is een metafysica (zij het een materialistische) die doet denken aan Nietzsches metafysica van de wil tot macht – de botsing tussen tegengestelde krachten die het worden voortbrengen. In politieke zin vormt deze opvatting een visie waarbij een revolutionaire beweging, om “voort te komen” na het verslaan van de ene vijand, de tegenstellingen tegen een ander doelwit moet versterken en dit tot de nieuwe hoofdvijand moet maken.
Daarmee versterkt men de eigen posities en bases en schakelt men een macht uit die ooit misschien wel vriendelijk was, maar niet volledig op één lijn zat. Zonder dit volgen stagnatie en bureaucratisering – wat tot op zekere hoogte ook voorspeld wordt in Trotski’s theorie van de “permanente revolutie”. Er klinken hier duidelijk echo’s door van Carl Schmitts politieke theorie, en misschien is dat wel de reden waarom de Duitse jurist zo veel gelezen wordt in het hedendaagse China.
De alliantie tussen Donald Trump en Elon Musk is altijd al een vreemde geweest.
Trump 2.0 — zoals voor iedereen duidelijk is — wordt gesteund door een deel van de Deep State en de globalisten; met name door de technocratische sectoren van de Deep State en het globalisme. Zowel de keuze voor J.D. Vance als vicepresident als de alliantie met Elon Musk en de toenadering tot Peter Thiel wijzen in deze richting. De positie van Vance als vicepresident verdient speciale aandacht, aangezien hij nauw verbonden is met de neoreactionaire Peter Thiel en de digitale surveillancegigant Palantir.
Ondanks de oppervlakkige progressieve visie die alles onder het label ‘extreemrechts’ plaatst, zijn de tegenstellingen tussen de standpunten van het Trumpistisch-Bannonistische populisme en het neoreactionaire technoglobalisme fundamenteel.
Trumpisme-Bannonisme is tegen massa-immigratie in het algemeen vanwege identitaire zorgen over het behoud van een demografisch en cultureel beeld van de VS dat halverwege de 20e eeuw is ontstaan. Voor Trumpisme-Bannonisme is een domme redneck die in een caravan in het Amerikaanse Zuiden woont “beter” dan een Indiase immigrant met drie PhD’s en een IQ van 180, omdat de eerste tot “ons” behoort, terwijl de laatste een “ander” is. En dat is genoeg.
Het neoreactionaire perspectief (en met “neoreactionair” bedoelen we hier de technocratische en autoritaire kapitalistische ideologie van Curtis Yarvin en Nick Land) daarentegen is anti-identitair. Het steunt het beperken van de immigratie van lumpen (simpelweg omdat er al genoeg lumpen in de VS zijn om als “Morlocks” – precaire arbeiders – te dienen), maar is voorstander van het vergroten van de immigratie van geschoolde Chinese en Indiase arbeidskrachten – zelfs als dit demografische vervanging en de creatie van een kunstmatige “kastenmaatschappij” impliceert waarin de “management”-functies worden bekleed door Aziatische “specialisten”.
Elon Musk is niet strikt een neoreactionair in ideologische zin, maar eerder een libertaire technoglobalist wiens standpunten overeenkomen met neoreactionaire opvattingen over ten minste een paar onderwerpen. En het is niet verrassend dat Musk precies dit standpunt heeft ingenomen over immigratie.
En ook over de economie.
Voor het Trumpisme-Bannonisme heeft vrijhandel de VS geruïneerd door de de-industrialisatie te bevorderen en “small town America” te vernietigen in het zogenaamde “fly-over country”. Ondanks de retorische toejuichingen aan Ronald Reagan, vertegenwoordigt Trumps opkomst in feite een opstand tegen het Reaganisme. De meer intellectuele sectoren van dit kamp herinneren zich het Hamiltoniaanse protectionisme en de rol daarvan in de opbouw van de Amerikaanse macht.
Voor technoglobalisten daarentegen is vrije handel een noodzaak voor economische efficiëntie. De internationale arbeidsverdeling op basis van comparatief voordeel is een axioma. Technoglobalisten zijn meestal gevestigd in de VS, maar runnen bedrijven over de hele wereld. Voor hen is planetaire integratie een goede zaak. In dit verband hoeft men alleen maar te denken aan het intense conflict tussen Elon Musk en Peter Navarro, Trumps “tariefgoeroe”.
Hier is het natuurlijk noodzakelijk om het verschil te benadrukken tussen de persoon Donald Trump en wat wij Trumpisme noemen – de grassroots-beweging die voornamelijk door Steve Bannon is opgebouwd. Trump zelf schommelt tussen verschillende ideologische standpunten en staat niet altijd per se achter het Trumpisme.
Niettemin vertegenwoordigt het conflict tussen Donald Trump en Elon Musk deze tegenstelling tussen ‘bloed’ en ‘goud’. Trump is de leider van de massa, begiftigd met echte macht, gedreven door puur instinct, in tegenstelling tot de kosmopolitische miljardair-‘nerd’ Elon Musk.
In de wereld van vandaag zijn mensen, door de verspreiding van liberale waarden, gaan geloven dat geld macht is en dat financiële belangen altijd belangrijker zijn dan politiek. Kijk maar naar de Braziliaanse reactie op het conflict tussen Elon Musk en rechter Alexandre de Moraes. Voor aanhangers van Bolsonaro was het “duidelijk” dat Musk Moraes zou kunnen verslaan, simpelweg omdat Musk “de rijkste man ter wereld” is. We weten nu dat dat niet is gebeurd.
Geld betekent niets. Toen “de rijkste man ter wereld” in de oudheid – het Romeinse triumvir Crassus – in de Slag bij Carrhae door de Parthen werd verslagen, grepen de overwinnaars hem bij de nek en goten gesmolten goud in zijn keel tot hij stierf. Zijn hoofd werd vervolgens tentoongesteld tijdens een uitvoering van De Bacchanten door Euripides voor koning Orodes II. Wat had het voor zin om “de rijkste man ter wereld” te zijn? Zoals scherp geformuleerd in een aflevering van Game of Thrones: “macht is macht.” En pure, brute macht verplettert de indirecte macht van “invloed” en “geld” wanneer er geen belemmering is voor de uitoefening ervan.
En tot op zekere hoogte is dat ook maar beter. In een traditionele opvatting van de verhoudingen tussen de verschillende sferen van menselijke activiteit moet politiek altijd voorrang krijgen boven economie – vooral in een democratische volksorde. In die zin vertegenwoordigt Donald in de botsing tussen Trump en Musk een traditioneel politiek principe – zelfs al is hij een ‘outsider’ die een deel van de traditionele Amerikaanse politieke elite uitdaagt – van een monocratisch, verticaal gezag, boven de eunuchachtige horizontaliteit (noot: hier vrij letterlijk, aangezien de meeste van Musks kinderen via kunstmatige inseminatie zijn geboren) van de marskramer en snuisterijverkoper Musk.
Trump spreekt vanuit een machtspositie, met de symbolen van macht, met een autocratische stem, beschermd door wapens en raketten, handelend op puur instinct, uiting gevend aan diepgewortelde meningen, met de authenticiteit van iemand die weet wat nodig is om zijn macht te behouden en uit te breiden. Hiermee probeert hij (ten minste gedeeltelijk) het Amerikaanse proletariaat, de boeren en de middenklasse te vertegenwoordigen – de “kleine mannen”, of zoals Hillary Clinton ooit zei, de “deplorables”, het “gepeupel” dat het kosmopolitische nomadisme nooit heeft omarmd. Er is geen vergelijking mogelijk met de transhumanistische technocraat Musk.
In werkelijkheid kan deze breuk sommige aspecten van Trumps bestuur compliceren, vooral gezien Musks invloed op sociale media – het belangrijkste strijdtoneel van het Trumpisme. Maar vanuit Steve Bannons perspectief is het beter dat het Trumpisme ten onder gaat dan dat het wordt gecoöpteerd en ondermijnd door figuren die hij als globalisten beschouwt.
Neoreactionaire technoglobalisten vertegenwoordigen een transhumanistische en anti-traditionele infiltratie in het hart van het Trumpiaanse populisme. En het is te verwachten dat Steve Bannon uiteindelijk de ideologische confrontatie zal aangaan met Peter Thiel, die via Palantir een technocratische tirannie van permanente surveillance in Noord-Amerika wil opbouwen – en die nog steeds banden met Trump heeft, met name via J.D. Vance.
Het is wellicht geen toeval dat Elon Musk zich de afgelopen dagen openlijk heeft uitgesproken voor de afzetting van Trump, zodat JD Vance in zijn plaats kan regeren.
